اثر تمرین و تعلیم مفاهیم آمادگی بر عوامل آمادگی جسمانی در دانش آموزان نوجوان: نقش واسطه ای دانش و انگیزش درونی

پژوهش حاضر به منظور بررسی اثر تمرین و تعلیم مفاهیم آمادگی بر عوامل آمادگی جسمانی با بررسی نقش میانجی عوامل روان­شناختی انجام گرفت. 84 نفر از دانش­آموزان سالم و غیر ورزشکار (با میانگین و انحراف سنی 49/0± 5/12، قد 1/6 ± 8/153 سانتی­متر و وزن 3/7±25/46 کیلوگرم) که به مدت 3 الی 6 ماه فعالیت منظم ورزشی نداشتند، به صورت داوطلبانه در این پژوهش شرکت کردند و به روش تصادفی در سه گروه تمرین- تعلیم، تمرین و کنترل (n=28) تقسیم شدند. از پرسش­نامۀ بهداشتی– ورزشی و دانشی محقق­ساخته و پرسش­نامه انگیزش درونی  دسی وریان (1998) و آزمون­های مربوط به عوامل آمادگی جسمانی مرتبط با سلامت برای جمع­آوری اطلاعات در مرحلۀ پیش و پس­آزمون استفاده شد. از تحلیل واریـانس چند متغیـره (manova) و تحـلیل واریانس سـاده برای مقایسه آمادگی جسمانی و عوامل روان­شناختی و مقایسه هر یک از عوامل در بین گروه­ها و از آزمون­های تعقیبی (lsd) برای مقایسه جفتی هریک از عوامـل در بین گروه­ها استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد بین گروه­های مورد بررسی در شاخص­های آمادگی جسمانی شامل استقامت قلبی- عروقی (p=0/001)، انعطاف­پذیری (p=0/000)، استقامت عضلانی (p=0/000)، قدرت پنجه (p=0/032) و شاخص­های روان­شناختی شامل انگیزش (p=0/009) و دانش (p=0/000) تفاوت معناداری وجود دارد. نتایج آزمون تعقیبی (lsd) نشان دادند استقامت قلبی– عروقی گروه تمرین- تعلیم از هر ­دو گروه تمرین و کنترل بهتر است. انعطاف­پذیری و استقامت عضلات شکم گروه کنترل از هر دو گروه تمرین و تمرین- تعلیم کمتر بود، اما دو گروه تمرین و تمرین- تعلیم اختلاف معناداری با هم نداشتند. قدرت پنجه و انگیزه درونی گروه تمرین از گروه تمرین-  تعلیم و کنترل بهتر شد. درنهایت، میزان دانش گروه تمرین- تعلیم از هر دو گروه تمرین و کنترل بهتر بود، در حالی که دو گروه تمرین و کنترل برتری نسبت به یکدیگر نداشتند. به طور کلی، نتایج این پژوهش مؤید تأثیر تمرین- تعلیم مفاهیم آمادگی روی برخی عوامل آمادگی جسمانی مرتبط با سلامتی از طریق افزایش سطح دانش و تغییر نوع نگرش افراد در جهت مثبت و بالا­بردن سطح انگیزه درونی بود.